Erve Scheper door de eeuwen heen

ErveScheper

In de jaren zeventig is Henk Hammer begonnen met het onderzoek naar de familienaam van zijn vrouw en mijn moeder. Inmiddels zijn we een generatie verder en ik was nieuwsgierig of er inmiddels meer te vinden zou zijn in dit digitale tijdperk. Tijdens het zoeken kwam ik in contact met Frank Steggink. Hij heeft veel werk verricht in de regio waar de boerderij Scheper heeft gestaan. Hij heeft mij veel gegevens kunnen geven en de juiste zoek richting kunnen geven.

Waar waren we ook al weer gebleven?

Voor de mensen die het boek van Henk Hammer “Van Ludolvinck tot Scheperke” hebben gelezen weten dat geschiedenis van de boederij zelf zeer ver terug gaat.


 

Erve Scheper / Schoyerserve / Ludolvink /

leen Abdij Werden    <1000>1533
eig. fam. van Vaelt    <1332>1346
eig. fam. van Dulre      1382-1453
eig. fam. Hake      1453-1519
eig. Huis Ootmarsum      1519<1811
eig. de bewoners zelf              1832
tienden  eig. Kapittel Oldenzaal    <1665-1805
eig. G.Engberink en J.Lake     vanaf 1805
uitgang  aan Abdij Werden    >1533-1768
aan Potken / J.H. Bloemen     vanaf 1768

1475   Lovelding, 2 s(chilt), bet(aalt) 3 golden r(ijnse) g(uldens), d. (bij VPR 231).
1601   Schoyers erve, is woeste, den commanduyr toe behorich.
1601   Schepers erve, woest, 7 mudde. (bij VPR 213).
1602   Schepers erve, 5. mudde, waervan 6 schepel besayet sinnen; . dachmaet hoylandes. (bij VPR 231).
1832   Kadaster gemeente Weerselo, sectie F nummer 445.


 

Waar het mij hier nu vooral omgaat is om de familiebanden in beeld te brengen met de bewoners van de boerderij en de nakomelingen ervan. Tot nu toe kon met zekerheid worden aangetoond dat een familielid (Jan Scheper) in 1732 de boerderij overneemt. Maar hoe zat het daarvoor dan??

Erfopvolging van boerderijen, en zeker nog rond 1700 bleef zeker binnen de familie. Het was je kapitaal, je bedrijf. Maar waarom vinden we weinig terug van de doop van Jan Scheper bijvoorbeeld? Dan kunnen we namelijk makkelijk bewijzen wie zijn vader is. Daarop is een antwoord: hij is katholiek in Nederland. En rond 1700 was de spanning zo’n beetje op z’n hoogst.
Huwelijken moesten ook in protestante kerken worden aangemeld (ondertrouw) en voltrokken. Na 1700 zie je dus dat sommige mensen 3 data hebben voor een huwelijk eenmaal ondertouw protestant, eenmaal protestant, eenmaal katholiek.

De kans is dus groot dat de ouders van Jan Scheper (geboren rond 1706) hun kind in een schuilkerk hebben laten dopen en de papieren (vaak kladjes, papiertjes enz) verloren zijn gegaan.

Hoe kunnen we toch een reconstructie maken?

Gelukkig zijn er voor de onrustige tijd en erna wel doop- en trouwgegevens. Ook worden er namen genoemd in akten over de Erve Scheper. En soms moet je dan heel lang over piekeren hoe iets kan zijn! Nu zijn er veel Schepers in de omgeving, maar gelukkig zijn er in Rossum niet zoveel. En meestal blijken ze erg nauw verbonden te zijn.

We gaan gewoon de boerderij (akten enz) en de bekende personen uit Rossum samenvoegen. En uiteindelijk krijgen we toch een plaatje te zien waarvan misschien niet alles duidelijk is, maar het meeste toch wel!

1644

In 1644 wordt Jan Scheper genoemd.

Jan Scheper werd geboren circa 1612, Rossum (Ov). Jan getrouwd met Swenne (Scheper) circa 1641. Swenne werd geboren circa 1617, Rossum (Ov). [Gezinsblad]

Kinderen:
1. Jann Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 20 feb 1642, Oldenzaal.
2. Gerdtken Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 31 mrt 1644, Oldenzaal.
3. Dele Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 26 apr 1646, Oldenzaal.
4. Jann Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 17 sep 1648, Oldenzaal.

Toen kwam de puzzel!

Op 10 september 1699 komt Berent Scheper en Lubbert Cattenpoel bij het Huis van Oormarsum om er voor te zorgen dat hun Erfeling Herman Scheper En sijn toekomende huisvrouw Jenneke Cattenpoel de erfwinning overnemen van Erve Scheper.

Maar wie is Berent Scheper?? Om het moeilijker te maken was er in de omgeving wel een Scheper met een zoon Berendt Scheper, maar die woonde niet in Rossum.

De oplossing zit hem in de volgende akte, die opgemaakt is in 1723. Daarin vertelt Herman dat zijn vrouw is overleden, dat hij is blijven zitten met 8 kinderen en met zijn STIEFVADER. Berent is dus niet de natuurlijk vader, maar waarschijnlijk de stiefvader. En wat blijkt!

1668

Jann Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 17 sep 1648, Oldenzaal. Jann getrouwd Jenneken Benneker feb 1668, Rossum (Ov). Jenneken (dochter van Herman Bennekers en Gesa Herink) werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 17 sep 1643, Oldenzaal. [Gezinsblad]

Kinderen:
1. Aelken Schepers werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 4 feb 1669, Oldenzaal.
2. Herman Schepers werd geboren circa 1673, Rossum (Ov); was begraven 31 dec 1753, Rossum (Ov).
3. Geesken Schepers werd geboren circa 1675, Rossum (Ov).
4. Jennenken Schepers werd geboren circa 1676, Rossum (Ov).

Je ziet dat vanaf 1670 er geen doopaktes meer gevonden worden, hier worden het dus reconstructies op basis van later getrouwde Schepers in Rossum. Wel zie je dat de namen mooi terug komen bij de ouders van de grootouders. (Herman wordt vernoemd naar Herman Bennekers)

1679

Jann Scheper overlijdt, maar een boerderij heeft natuurlijk wel een boer nodig! Jenneke Benneker (Scheper) trouwt daarom opnieuw om het voortbestaan van de Erve Scheper te garanderen. Uit dit huwelijk wordt ook nog een kind geboren. Hij wordt voor de zekerheid maar Jan Berentzen Scheper genoemd. Dit om verwarring te voorkomen.

Berend van de Woeste werd geboren Rossum (Ov); was begraven 11 okt 1731, Rossum (Ov). Berend getrouwd Jenneken Benneker 21 mei 1679,Rossum (Ov).Vanaf dat moment noemt hij zich dus Berend Scheper . Jenneken (dochter van Herman Bennekers en Gesa Herink) werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 17 sep 1643, Oldenzaal. [Gezinsblad]

Kinderen:
1. Jan Berentzen Scheper werd geboren circa 1681, Rossum (Ov).

1699

Herman Scheper trouwt Jenneke Kattenpoel (ook wel Veltman) en neemt de boerderij over. Zoals eerder vermeld heeft hij het zelf over acht kinderen in zijn eerste huwelijk. Uit een reconstructie kunnen we later zes kinderen terug vinden die zeer waarschijnlijk van hem zijn.

Herman Schepers werd geboren circa 1673, Rossum (Ov); was begraven 31 dec 1753, Rossum (Ov). Herman getrouwd Jenneken Kattenpoel 10 sep 1699, Rossum (Ov). Jenneken (dochter van Lubbert Veltman en Geesken Blankenvoort) werd geboren circa 1679, Rossum (Ov); overleden nov 1722, Rossum (Ov); was begraven 25 nov 1722. [Gezinsblad]

Kinderen:
1. Joannes Scheper werd geboren Circa 1706, Rossum (Ov).
2. Gesina Schepers werd geboren circa 1709, Rossum (Ov).
3. Geertken Scheper werd geboren circa 1706, Rossum (Ov); overleden 1737.
4. Venne Schepers werd geboren circa 1715, Rossum (Ov).
5. Jenne Schepers werd geboren circa 1719, Rossum (Ov).
6. Maria Schepers werd geboren circa 1722, Rossum (Ov).

Herman getrouwd na overlijden van Jenneken Kattenpoel Heijle Hassink 11 jul 1723, Oldenzaal. Heijle werd geboren circa 1680, Beuningen (Ov); overleden Rossum (Ov); was begraven 6 jan 1729. [Gezinsblad]

1732

Jan Scheper is getrouwd met Maria Rolink En neemt de boerderij over.

Joannes Scheper werd geboren Circa 1706, Rossum (Ov). Joannes getrouwd Maria Rolink 11 nov 1731, Rossum (Ov). Maria (dochter van Hendrick Rolink en Anneke Griep) werd geboren circa 1711, Volthe. [Gezinsblad]

Kinderen:
1. Anna Scheper werd geboren Rossum (Ov); gedoopt 4 dec 1733, Rossum (Ov); overleden na 31-01-1789.
2. Joannes Scheper gedoopt 15 aug 1737, Rossum (Ov); overleden voor 23 sep 1740.
3. Joannes Scheper gedoopt 23 sep 1740, Rossum (Ov); overleden voor 16 dec 1744.
4. Joannes Scheper gedoopt 16 dec 1744, Rossum (Ov).
5. Joanna Scheper gedoopt 20 sep 1749, Rossum (Ov).